Beoefenaars van vrije beroepen werken veelal samen. Zij doen dat in samenwerkingsverbanden met collega-beroepsbeoefenaars. Bij vrije beroepsbeoefenaars kan men denken aan accountants, advocaten, belastingadviseurs, notarissen, architecten, specialisten (artsen), octrooigemachtigden en apothekers.
Traditioneel werken deze beroepsbeoefenaren samen in een maatschap. In plaats van de maatschap (die in de oorspronkelijke opzet van de wetgever bedoeld was voor de uitoefening van een beroep) maken vrije beroepsbeoefenaars bij de uitoefening van hun beroep echter steeds vaker gebruik van een B.V. of N.V. (die in de oorspronkelijke opzet van de wetgever juist bedoeld was voor de uitoefening van een bedrijf). Die keuze kan gevolgen hebben voor de beëindiging van de samenwerking.
Verbintenisrechtelijke relaties
Naast de vennootschapsrechtelijke band die de vrije beroepsbeoefenaar (al dan niet via zijn eigen praktijkvennootschap) met de vennootschap heeft, bestaat doorgaans ook een verbintenisrechtelijke relatie met die vennootschap (of een dochtervennootschap daarvan). Die verbintenisrechtelijke relatie is veelal te typeren als een overeenkomst van opdracht. Een dergelijke overeenkomst komt men in de praktijk tegen onder verschillende benamingen, zoals een managementovereenkomst, een maatschapsovereenkomst, een aansluitovereenkomst of aansluitingsovereenkomst, een partnerschapsovereenkomst of een aandeelhoudersovereenkomst. Ook andere benaming komen voor.
De beëindiging van een professionele samenwerking
Als een beroepsbeoefenaar niet langer naar behoren functioneert, bestaat de mogelijkheid voor de overige beroepsbeoefenaren om de samenwerking met hun partner te beëindigen. Dat is vaak een ingrijpende beslissing, zowel voor het samenwerkingsverband als voor de beroepsbeoefenaar in kwestie. Andersom kan een situatie ontstaan waarin het een individuele beroepsbeoefenaar praktisch onmogelijk wordt gemaakt om zijn werkzaamheden in het samenwerkingsverband te blijven uitoefenen. De relatie kan duurzaam ontwricht raken, waardoor een vruchtbare samenwerking niet of nauwelijks meer mogelijk is. In die gevallen komen de opzegging en/of de ontbinding van de overeenkomst in beeld.
Het ontbinden van een overeenkomst op grond van een tekortkoming
Om de overeenkomst te kunnen ontbinden, moet in beginsel sprake zijn van een tekortkoming die van voldoende gewicht is. Een incidentele of futiele misslag levert niet zonder meer een grond voor ontbinding op. Bovendien moet de ontbindende partij in beginsel een ingebrekestelling doen uitgaan. Dat is een schriftelijke sommatie waarbij de wederpartij een tweede (en tevens laatste) kans wordt geboden om binnen een redelijke termijn alsnog deugdelijk te presteren. Een ontbinding kan gepaard gaan met een aanvullende schadevergoeding. Daarbij kan men denken aan een schadeloosstelling vanwege gederfd inkomen tot aan de pensioengerechtigde leeftijd.
Voorwaarden die de onmiddelijke opzegging van een samenwerking rechtvaardigen
Bij een opzegging moeten doorgaans andere vereisten in acht worden genomen. Te denken valt aan een opzegtermijn. Die laatste vervalt echter als het gedrag van de wederpartij omstandigheden oplevert die van zodanig gewicht zijn, dat het van de opzeggende partij niet langer kan worden gevergd dat hij de relatie met de maatschap voortzet. Het gaat dan om zogenaamde ‘gewichtige redenen’ die een onmiddellijke opzegging rechtvaardigen. In die gevallen kan de opzegtermijn achterwege blijven. Een vertrouwensbreuk kan dergelijke gewichtige redenen meebrengen en daarom een onmiddellijke opzegging rechtvaardigen.
VIOTTA helpt bij de beëindiging van een professionele samenwerking
Wenst u advies over een dwarsliggende partner of compagnon, of bent u aandeelhouder of maat in een samenwerkingsverband en maakt men het u onmogelijk om uw praktijk uit te oefenen of probeert men u er zelfs uit te werken, neem dan contact op met VIOTTA Advocaten. Wij kunnen bogen op jarenlange ervaring met het begeleiden van tal van vrije beroepsbeoefenaren in netelige situaties. Als de situatie erom vraagt, staan wij cliënten bij in gerechtelijke procedures of arbitrages, maar ook procederen wij ten overstaan van tuchtcolleges. Neem voor vragen of een geheel vrijblijvend advies contact op met de advocaten van VIOTTA.
Wil je in contact komen met VIOTTA?