De verplichtingen die een franchisenemer en een franchisegever tegenover elkaar hebben kunnen in vorm van verschillen.
Aan de ene kant kunnen zij een “inspanningsverplichting” aangaan, aan de andere kant is het mogelijk om tot een overeenkomst op basis van een “resultaatverplichting” aan te gaan.
Deze terminologie wordt echter niet altijd gehanteerd. Hierdoor kan er achteraf een geschil/conflict ontstaan tussen de franchisegever en -nemer over deze verplichting. Dit is van belang in het geval van een wanprestatie. De manier waarop beoordeeld wordt is namelijk afhankelijk van de soort verplichting die is aangegaan. In een recente uitspraak van de rechtbank van Rotterdam (ECLI:NL:RBROT:2021:5502) is deze materie onderwerp van geschil.
De kenmerken van een inspanningsverplichting
Indien sprake is van een inspanningsverplichting geldt dat de partij die deze verplichting op zich heeft rusten zich dient in te spannen voor een bepaald resultaat.
De enkele inspanning betreft echter geen garantie dat het resultaat ook wordt behaald. Hierdoor is de bewijsvoering in het geval van een geschil lastig gezien er redelijkerwijs aangenomen moet kunnen worden dat de partij onvoldoende inspanning heeft geleverd om het beoogde resultaat te halen.
De kenmerken van een resultaatsverplichting
In tegenstelling tot inspanningsverplichting kunnen twee partijen ook een resultaatsverplichting opnemen in een overeenkomst.
Deze vorm strekt verder dan de inspanningsverplichting gezien de partij waarop de verplichting rust zich ook contractueel verplicht om een vooraf bepaald resultaat te behalen.
Hierbij is dus de hoeveelheid inspanning irrelevant: het al dan niet behalen van het resultaat is leidend. Wanneer de partij het verplichte resultaat niet levert, is veelal sprake van een tekortkoming in de nakoming van een overeenkomst.
Dit is een groot verschil met de inspanningsverplichting.
De rechtbank stelt de franchisegever in het gelijk
In de bovengenoemde zaak leverde de franchisegever een softwarepakket aan de franchisenemers. Hiervoor zijn twee overeenkomsten aangegaan:
- In de eerste overeenkomst stond dat de franchisegever “zich tot het uiterste zal inspannen om een probleemloos gebruik van het Pakket aan Gebruiker (lees: franchisenemers) te kunnen bieden”.
- In de tweede overeenkomst is opgenomen dat de franchisegever “zich zal inspannen om gebruik van het pakket aan de franchisenemers te kunnen bieden”.
Bij het aangaan van de tweede overeenkomst kwam de eerste overeenkomst te vervallen. Uiteindelijk bleek het softwarepakket gebrekkig en ontstonden er storingen bij de franchisenemers.
In onderhavige procedure stelden de franchisenemers zich op het standpunt dat de softwarepakketten niet probleemloos functioneerden waardoor sprake was van een tekortkoming in de nakoming van de overeenkomst.
De rechtbank meende echter dat er sprake was van een inspanningsverplichting, niet van een resultaatsverplichting en overwoog: “dat op grond van de tussen partijen geldende [overeenkomsten] een inspanningsverplichting rust en niet een resultaatsverplichting.”
Onderhavige uitspraak toont het belang om vooraf een verplichting te kwalificeren. Aangezien hier sprake was van een inspanningsverplichting meende de rechtbank dat de functionaliteit van het softwarepakket irrelevant was en daardoor geen sprake kon zijn van een tekortkoming.
Dit is het gevolg voor de franchisenemers
Gezien de franchisenemers haar vorderingen hadden berust op grond van resultaatsverplichting, is een tekortkoming op basis van een inspanningsverplichting onvoldoende gemotiveerd en tevens ook niet gebleken.
Deze rechtszaak benadrukt het belang van het soort verplichting en of deze correct wordt gekwalificeerd door de vorderende partij.
In het geval van een onjuiste kwalificatie zal een rechter niet kunnen vaststellen of er sprake is van een wanprestatie, laat staan tot een toewijzing van een vordering.
VIOTTA ondersteunt u als franchisegever
Bepalingen zijn zelden zwart of wit. Vandaar dat ervaren advocaten u kunnen helpen om vooraf een analyse te maken zodat u achteraf niet voor problemen komt te staan.
Bij VIOTTA zijn wij gespecialiseerd en kunnen wij bogen op veel ervaring. Daarbij houden wij ook altijd de kosten in het oog. Wilt u meer informatie? Neem dan contact op met Dirk de Waard.
