In een recente uitspraak overwoog de Rechtbank Gelderland dat een bepaling in een aandeelhoudersovereenkomst moet worden uitgelegd aan de hand van de bedoeling van partijen. De rechtbank kwam tot de slotsom dat een aandeelhouder zich niet langer kon beroepen op het benoemingsrecht. Advocaat ondernemingsrecht Dirk de Waard legt uit.
Aandeelhoudersovereenkomst bevat een benoemingsbepaling
In deze procedure speelde het volgende:
- Drie aandeelhouders (X, Y en Z) hielden ieder een derde van de aandelen in Energie Consult Holding B.V., die op haar beurt alle aandelen hield in Energie Consult Holland B.V.
- Het bestuur van de holding (en de werkmaatschappij) werd (indirect) gevormd door Y en Z.
- Tussen de aandeelhouders was een aandeelhoudersovereenkomst gesloten. Hierin was onder meer een benoemingsbepaling opgenomen.
- Op grond van deze bepaling had X het recht te worden benoemd als bestuurder van zowel Energie Consult Holding B.V. als Energie Consult Holland B.V., zolang hij vordering had op de holding en/of werkmaatschappij.
Aan de aandeelhoudersovereenkomst was voorts een betalingsschema gehecht, volgens welk schema een door X verstrekte aandeelhouderslening werd afgelost. Afwijking van het aflossingsschema vereiste goedkeuring van X.
Aandeelhouder tracht in rechte zijn benoemingsrecht af te dwingen
In december 2019 werd de aandeelhouderslening zonder goedkeuring van X vroegtijdig afgelost. Deze aflossing was aldus in strijd met het aflossingsschema.
In mei 2020 eiste X te worden benoemd als bestuurder van de holding, maar Y en Z weigerden deze benoeming. Vandaar dat X naar de rechtbank stapte en nakoming vorderde van de verplichting uit de aandeelhoudersovereenkomst zodat X zou worden benoemd als bestuurder.
X stelde dat hij een vordering had op de holding bestaande uit (rente)schade omdat de lening vroegtijdig was afgelost.
Impliciete stemverplichting geldt slechts als aan voorwaarden van benoemingsrecht is voldaan
De benoemingsbepaling bepaalde dat beslissend stemrecht werd toegekend aan de aandelen van X, als X vorderingen had op de holding en/of werkmaatschappij. In voornoemde benoemingsbepaling was aldus géén expliciete stemverplichting opgenomen voor Y en Z.
De vraag die voorlag, was of er een impliciete stemverplichting besloten lag in de benoemingsbepaling. De rechtbank overwoog dat die vraag pas beantwoord diende te worden, als vaststond dat X vorderingen had op de holding en/of werkmaatschappij.
Benoemingsbepaling wordt uitgelegd aan de hand van bedoeling van partijen
Met verwijzing naar de Haviltex-maatstaf en Lundiform/Mexx overwoog de rechtbank dat ervan moest worden uitgegaan dat partijen bedoeld hadden het benoemingsrecht voor X in het leven te roepen in geval terugbetaling van de lening van X in gevaar zou komen.
De benoemingsbepaling was op advies van een notaris opgenomen, gelet op de grote financiële belangen die X in de onderneming hield.
In het aflossingsschema was om die reden opgenomen welke minimale aflossingsverplichtingen golden. Gelet op het ingrijpende karakter, kon er volgens de rechtbank niet van worden uitgegaan dat X bij ieder mogelijke vordering als bestuurder benoemd moest worden.
Aandeelhouder kwam geen beroep op het benoemingsrecht toe
De rechtbank kwam tot de slotsom dat de lening volledig was afgelost. Vandaar dat X zich niet langer kon beroepen op deze bepaling.
Het belang om X als bestuurder te benoemen ontbrak na aflossing van zijn lening. De verhoudingen tussen partijen waren bovendien dermate verstoord dat benoeming van X onvermijdelijk tot conflicten zou leiden.
Vandaar dat de rechtbank ook nog aangaf dat benoeming van X als bestuurder niet in het belang was van de onderneming.
Contact
Komt u als aandeelhouder op een punt dat het gaat wringen? Of dat u merkt dat u bepaalde zaken liever op papier zet in plaats van het mondeling af te doen? Dit zijn vaak momenten dat een advocaat u kan helpen en u van adviezen kan voorzien om een procedure te voorkomen. Of uw positie te versterken. De procesrechtadvocaten van VIOTTA kunnen bogen op jarenlange internationale ervaring. VIOTTA helpt u graag. Neem contact op met Dirk de Waard.
